Iedereen kent de to-dolijst. Voor sommigen is het een houvast, voor anderen een bron van stress. Maar in een tijd waarin onze dagen vollopen met taken, verwachtingen en notificaties is het niet gek dat steeds meer mensen zweren bij het tegenovergestelde: de anti-to-dolijst.
Dit concept draait niet om dingen doen, maar om dingen bewust laten. En juist dát maakt je productiever, gefocust en mentaal lichter.
In dit artikel leg ik uit wat een anti-to-dolijst is, waarom hij werkt en hoe je direct kunt starten.
Wat is een anti-to-dolijst?
Een anti-to-dolijst is een lijst met activiteiten, gedragingen of patronen die je bewust wilt vermijden, omdat ze je productiviteit verlagen, je focus breken of je energie slurpen.
Het is geen negatieve lijst — het is een bescherming.
Een soort persoonlijk protocol dat je helpt trouw te blijven aan je prioriteiten.
Voorbeelden:
- Geen meetings inplannen vóór 10:00
- Geen e-mail checken tijdens deep work
- Geen multitasking tijdens belangrijke projecten
- Geen ja zeggen zonder bedenktijd
- Geen doelloos scrollen tijdens werkpauzes
Waarom werkt een anti-to-dolijst zo goed?
1. Het voorkomt energielekken
Veel productiviteitsproblemen komen niet door een gebrek aan tijd, maar door een gebrek aan energie. De anti-to-dolijst maakt energievreters zichtbaar én vermijdbaar.
2. Het geeft mentale rust
Weten wat je niet gaat doen, schept helderheid. Je hoeft niet telkens opnieuw beslissingen te nemen, want je regels staan al vast.
3. Het beschermt je focus
Focus ontstaat niet door méér willen doen, maar door minder toe te laten. Je anti-to-dolijst fungeert als een soort mentale firewall.
4. Het helpt tegen overcommitment
Veel mensen zijn overvol omdat ze te snel ja zeggen. De anti-to-dolijst geeft grenzen weer waar je je aan kunt vasthouden.
Hoe maak je je eigen anti-to-dolijst?
Stap 1: Identificeer je grootste afleiders
Denk eens terug aan de afgelopen weken:
- Wanneer verloor je focus?
- Wat kostte je energie?
- Wat had je achteraf liever níet gedaan?
Stap 2: Kies 5–10 anti-acties
Maak het concreet en haalbaar. Een te lange lijst wordt zelf een afleiding.
Stap 3: Formuleer positief-negatief
Niet:
Ik moet stoppen met afgeleid worden door mijn telefoon.
Wel:
Ik gebruik mijn telefoon niet tijdens mijn deep work-blokken.
Concreet, meetbaar en uitvoerbaar.
Stap 4: Plaats de lijst zichtbaar
Bijvoorbeeld:
- als widget op je telefoon
- als sticky note op je laptop
- bovenaan je dagplanner
Stap 5: Review wekelijks
Je anti-to-dolijst evolueert mee met je werk en doelen.
Voorbeeld van een krachtige anti-to-dolijst
Hier is een voorbeeld die je kunt gebruiken of aanpassen:
Mijn anti-to-dolijst
- Geen e-mail vóór 11:00
- Geen meetings langer dan 45 minuten
- Geen werk zonder duidelijke prioriteit
- Geen telefoongebruik tijdens focusblokken
- Geen nieuwe projecten accepteren zonder reflectietijd
- Geen eten achter mijn laptop
- Geen multitasking tijdens creatief werk
- Geen Social Media-notificaties aan buiten kernuren
Bonus: combineer met een “done list”
Een anti-to-dolijst werkt nóg beter samen met een done list: een lijst van dingen die je wél hebt gedaan.
Zo voorkom je dat je dag voelt alsof hij “niets opgeleverd heeft” alleen omdat je lijst nog deels open staat.
Conclusie
Productiviteit gaat niet meer over harder werken — het gaat over slimmer kiezen.
De anti-to-dolijst helpt je om grenzen te stellen, afleidingen te verminderen en je kostbare aandacht te beschermen.
Het is een eenvoudig idee met groot effect: door minder te doen, bereik je méér.